του Πάολο Φλόρες ντ’Αρτσές, επιθ. «ΜίκροΜέγα», 9 Ιουλίου 2011
Πάνε πάνω από 20 χρόνια που κάθε φορά που οι πολιτικοί αισθάνονται να ξεχειλίζει η οργή του κόσμου υπόσχονται μείωση του αριθμού των βουλευτών και μείωση των προνομίων τους. Στην συνέχεια όμως δεν κάνουν απολύτως τίποτα. Η πολιτική κάστα δεν διανοείται να αφήσει την κότα με τα χρυσά αυγά που είναι η πολιτική και το χρήμα της, χάριν στο οποίο παχαίνει, αυξάνεται και πληθαίνει. Εάν υπάρξει κάποτε μια οποιαδήποτε θεσμική μεταρρύθμιση θα οφείλεται σίγουρα στους αγώνες της κοινωνίας των πολιτών ή, αντιδραστικά μιλώντας, σε παρα-πραξικόπημα του πιο αντιδραστικού κομματιού του κατεστημένου.
Αξίζει σίγουρα ο κόπος να προχωρήσει η κοινωνία των πολιτών σε μία ριζοσπαστική πρόταση με την οποία να δεσμεύσει τα κόμματα της αντιπολίτευσης ώστε να την περιλάβουν στο επόμενο εκλογικό τους πρόγραμμα. Η ριζοσπαστικότητα σε αυτή την περίπτωση ισοδυναμεί με ρεαλισμό. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή μόνο σε αυτό: οι βουλευτές είναι σήμερα γύρω στους χίλιους - περίπου τρακόσοι στην Γερουσία και γύρω στους διπλάσιους στη Βουλή - και εκείνοι που «μετράνε» είναι λίγες δεκάδες. Εάν προταθεί η μείωση του αριθμού τους, πχ. από 1.000 σε 800, αυτοί που δεν «μετράνε» θα εξεγερθούν. Εάν όμως η πρόταση είναι ριζοσπαστικότερη - πχ. μία μόνο Βουλή των 100 – η αντίδραση θα είναι σαφώς ηπιότερη καθόσον κανένας από τους «μικρότερους» δεν θα αισθάνεται ότι κάποιος άλλος, του ίδιου «επιπέδου», θα του πάρει την θέση στην Βουλή: στην Βουλή θα πάνε μόνο εκείνες οι λίγες δεκάδες αυτών που «μετράνε» που όλοι οι υπόλοιποι αναγνωρίζουν σαν «αφεντικά».
Πάνε πάνω από 20 χρόνια που κάθε φορά που οι πολιτικοί αισθάνονται να ξεχειλίζει η οργή του κόσμου υπόσχονται μείωση του αριθμού των βουλευτών και μείωση των προνομίων τους. Στην συνέχεια όμως δεν κάνουν απολύτως τίποτα. Η πολιτική κάστα δεν διανοείται να αφήσει την κότα με τα χρυσά αυγά που είναι η πολιτική και το χρήμα της, χάριν στο οποίο παχαίνει, αυξάνεται και πληθαίνει. Εάν υπάρξει κάποτε μια οποιαδήποτε θεσμική μεταρρύθμιση θα οφείλεται σίγουρα στους αγώνες της κοινωνίας των πολιτών ή, αντιδραστικά μιλώντας, σε παρα-πραξικόπημα του πιο αντιδραστικού κομματιού του κατεστημένου.
Αξίζει σίγουρα ο κόπος να προχωρήσει η κοινωνία των πολιτών σε μία ριζοσπαστική πρόταση με την οποία να δεσμεύσει τα κόμματα της αντιπολίτευσης ώστε να την περιλάβουν στο επόμενο εκλογικό τους πρόγραμμα. Η ριζοσπαστικότητα σε αυτή την περίπτωση ισοδυναμεί με ρεαλισμό. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή μόνο σε αυτό: οι βουλευτές είναι σήμερα γύρω στους χίλιους - περίπου τρακόσοι στην Γερουσία και γύρω στους διπλάσιους στη Βουλή - και εκείνοι που «μετράνε» είναι λίγες δεκάδες. Εάν προταθεί η μείωση του αριθμού τους, πχ. από 1.000 σε 800, αυτοί που δεν «μετράνε» θα εξεγερθούν. Εάν όμως η πρόταση είναι ριζοσπαστικότερη - πχ. μία μόνο Βουλή των 100 – η αντίδραση θα είναι σαφώς ηπιότερη καθόσον κανένας από τους «μικρότερους» δεν θα αισθάνεται ότι κάποιος άλλος, του ίδιου «επιπέδου», θα του πάρει την θέση στην Βουλή: στην Βουλή θα πάνε μόνο εκείνες οι λίγες δεκάδες αυτών που «μετράνε» που όλοι οι υπόλοιποι αναγνωρίζουν σαν «αφεντικά».
Επαναφέρω, λοιπόν, μια πρόταση «θεσμικής αναδόμησης» που είχα παρουσιάσει πριν από ένα τέταρτο του αιώνα σε μια από τις πρώτες εκδόσεις του «ΜικροΜέγα», η οποία φαίνεται περισσότερο από επίκαιρη για την μετάβαση από την επικυριαρχία της πολιτικής κάστας σε μια πολιτική δημοκρατικής αντιπροσώπευσης τουλάχιστον αξιοπρεπούς.
α. Μία μόνο Βουλή 100 βουλευτών. Με αυτό τον τρόπο οι βουλευτές θα έχουν μεγαλύτερο κύρος και, κυρίως, θα είναι πολύ πιο ελέγξιμοι από τον πολίτη.
β. Η δεύτερη Βουλή - Γερουσία - θα μετατραπεί σε είδος Γερουσίας «συνηγόρων του πολίτη». Θα συμμετέχει, σε κοινή συνεδρία με την πρώτη, στην εκλογή των ανώτατων θεσμικών οργάνων του κράτους όπως ο πρόεδρος της Δημοκρατίας και τα μέλη του Συνταγματικού Δικαστηρίου και θα αναλαμβάνει την συγκρότηση επιτροπών γνωμοδότησης για κάθε είδους διορισμό, με απαρχή εκείνη των υπουργών, στα πρότυπα της αμερικανικής γερουσίας. Αυτή η Βουλή θα συγκροτείται από τους Δήμαρχους των 50 μεγαλύτερων πόλεων, των οποίων η θητεία θα ταυτίζεται με την θητεία της Βουλής και τους Δημάρχους άλλων 50 μικρότερων πόλεων οι οποίοι θα ορίζονται μέσω κλήρωσης και θα εναλλάσσονται κάθε χρόνο.
γ. Αναφορικά με την νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία θα ισχύσουν τα αυστηρότερα ασυμβίβαστα. Θα θεωρούνται ασυμβίβαστες οι ταυτόχρονες θητείες ευρωβουλευτή, βουλευτή και περιφερειακού συμβούλου, ενώ όποιος κατέχει μία από αυτές τις θέσεις δεν θα μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για μία από τις άλλες δύο εάν δεν παραιτηθεί έγκαιρα.
δ. Μετά από δύο συνεχείς θητείες ο αιρετός θα επανέρχεται στην κοινωνία των πολιτών.
ε. Η ταυτόχρονη θητεία βουλευτή και υπουργού θα θεωρείται ασυμβίβαστη σύμφωνα με το αμερικανικό και το γαλλικό μοντέλο που υιοθετούν την πλήρη διάκριση των εξουσιών μεταξύ νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας. Οι υπουργοί, καταυτό το τρόπο, θα είναι λιγότερο τρωτοί από τις πελατειακές σχέσεις.
ζ. Η βουλευτική ασυλία θα συνδέεται μόνο με την περίπτωση εντάλματος σύλληψης αλλά, και πάλι, κατόπιν άδειας της ολομέλειας με ενισχυμένη πλειοψηφία 2/3.
η. Ο αριθμός των δημόσιων υπαλλήλων σε Δήμους και Περιφέρειες θα πρέπει να καθοριστεί με πληθυσμιακά κριτήρια.
θ. Η σύγκρουση συμφερόντων θα αντιμετωπιστεί μέσω της εναπόθεσης της εφαρμογής του νόμου του 1957 από την μόνη δικαιοσύνη.
ι. Η πολιτική δεν πρέπει να χρηματοδοτείται αλλά να υποστηρίζεται - ίδιο χρόνο παρουσίας στα ΜΜΕ για όλους.
Δίχως αγώνες ζούμε την ουτοπία μας. Μέσω των αγώνων μας, έχουμε την ελπίδα ενός κυβερνητικού προγράμματος της κοινωνίας των πολιτών.
O Πάολο Φλόρες ντ’Αρτσές είναι φιλόσοφος, πανεπιστημιακός ερευνητής και διευθυντής της πολιτικής επιθεώρησης «ΜίκροΜέγα». Μαθητής του Λούτσιο Κολλέττι, ενός από τους σημαντικότερους ιταλούς μελετητές του μαρξισμού, είναι συνεργάτης των El Pais, Frankfurter Allgemeine Zeitung και Gazeta Wyborcza.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.