Τετάρτη 25 Ιουλίου 2012

Λαϊκισμός


«Θα βαδίσουμε προς το λαό… Θα πραγματώσουμε τον οικονομικό πολιτισμό μας, μακριά από τις μονοπωλιακές παρεκτροπές του μπολσεβικισμού και τις ανεπάρκειες της φιλελεύθερης οικονομίας… αλλά θα τσακίσουμε και κάθε προσπάθεια διακοπής αυτής της άμεσης επαφής με τον λαό από συμφέροντα ατόμων ή ομάδων…», δήλωνε το 1931 ο Μουσολίνι εν μέσω παραληρηματικών ζητωκραυγών. 

Λαϊκισμός είναι η τάση ενός πολιτικού υποκείμενου να απευθύνεται κατευθείαν σε ένα αόριστο «λαό», τον οποίο θεωρεί φορέα θετικών αξιών, σε αντίθεση με μία αόριστη ελίτ - οι «πολιτικοί», οικονομικές ελίτ, οι «αριστερές», ή και οι «δεξιές» - που θεωρεί φορέα αρνητικών αξιών. Από την σκοπιά του λαϊκιστή, ο «λαός» εκπροσωπεί όποιον συμφωνεί με τις «ιδέες» του, όποιον τις επικροτεί και, φυσικά, όποιον δεν τις αμφισβητεί. Πέραν του «λαού» αυτοπροσδιορίζεται όποιος διαφωνεί με αυτές, όποιος τις αμφισβητεί ή και τις παραχαράσσει, κινούμενος σαφώς από υποτιθέμενες κακοήθεις προθέσεις.

Κυριακή 8 Ιουλίου 2012

Οι πιο επικίνδυνοι εχθροί της δημοκρατίας...

«Οι πιο επικίνδυνοι εχθροί της δημοκρατίας σήμερα δεν είναι οι ίδιοι που την απειλούσαν παλαιότερα, δεν είναι ο φασισμός ή ο κομμουνισμός, ούτε οι διάφορες ακραίες ή και τρομοκρατικές ομάδες, που μπορούν να την πληγώσουν αλλά όχι να την σκοτώσουν...
Οι νέοι, ενδόμυχοι, εχθροί της δημοκρατίας είναι παιδιά της ίδιας της δημοκρατίας, είναι η διαστροφή των ίδιων των αρχών της, είναι ο πολιτικός μεσιανισμός, ο υπερ-φιλελευθερισμός ή ο ξενοφοβικός λαικισμός… Είναι εχθροί που θεριώνουν κάτω από τον μανδύα της δημοκρατίας μέσω της ώθησης μιας δημοκρατικής αρχής στα όρια, στην υπερβολή και τελικά στην διαστροφή.
Σαν παιδιά της ίδιας της δημοκρατίας είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Συχνά δεν εντοπίζονται εύκολα σαν εχθροί. Θα πρέπει να συνειδητοποιηθεί γρήγορα ο κίνδυνος που αντιπροσωπεύουν και να επιχειρηθεί ο δραστικός περιορισμός τους…»

Από: Τζβέταν Τοντόροφ, «Les ennemis intimes de la démocratie», Editions Robert Laffont