Παραπλάνηση ψηφοφόρου

του Μπέππε Γκρίλλο

Eάν είναι κοινά κατανοητό τι σημαίνει «παραπλάνηση ανίκανου» – «ώθηση ενός ατόμου, ανήλικου ή η ψυχολογικά ασταθούς, να προχωρήσει σε νομική πράξη ζημιογόνο για αυτό η για άλλους με στόχο την κάρπωση ίδιου οφέλους» - λεξικό ιταλικής γλώσσας Τζινγκαρέλλι - δεν έχει γίνει ακόμη αντιληπτή η έννοια της «παραπλάνησης ψηφοφόρου». Πρόκειται για μια διάχυτη πρακτική στην ιταλική βουλή, υιοθετημένη από «κωλοτούμπες» και καιροσκόπους, από επιρρεπείς στην διαφθορά, αμοραλιστές ή και τύπους με τέλεια ελαστική συνείδηση.

Ο ψηφοφόρος πηγαίνει στην κάλπη «καλή τη πίστη», με οδηγό και «όνειρο» τις υποσχέσεις του υποψήφιου που έχει «επιλέξει». Του δίνει, έτσι, την εντολή να τον εκπροσωπήσει για μία περίοδο 4 ή 5 χρόνων, μια χρονική περίοδο τεράστια για να υλοποιήσει τα σημεία του προγράμματος που έχει «υποσχεθεί». Ταυτόχρονα, ο ψηφοφόρος χρεώνεται την μηνιαία αμοιβή του υποψηφίου, μέσω των φόρων που πληρώνει, για να τηρήσει απλά τις υποσχέσεις του. Η ψήφος αποτελεί συμβόλαιο μεταξύ του ψηφοφόρου και του εκλεγμένου, απείρως σημαντικότερου ενός οποιουδήποτε εμπορικού συμβολαίου καθόσον αφορά την διαχείριση του κράτους. 

Μαθήματα δημοκρατίας «5 αστέρων»...

Κόμμα, αιρετοί και κοινωνία των πολιτών: ο Κώδικας Δεοντολογίας των βουλευτών του "Κινήματος 5 Αστέρια"*

Ο Κώδικας Δεοντολογίας των βουλευτών του «Κινήματος 5 Αστέρια» - M5S Movimento 5 Stelle - θεμελιώνεται στην αρχή της διαφάνειας απέναντι στη κοινωνία των πολιτών μέσω της συστηματικής δημοσιοποίησης των πολιτικών επιλογών του που υλοποιούνται με τα ψηφίσματα στο κοινοβούλιο. Οι βουλευτές οφείλουν να διατηρούν μια σταθερή σχέση με τα μέλη μέσω της αποδοχής και της επεξεργασίας των προτάσεων τους σε όλη την διάρκεια της κοινοβουλευτικής τους θητείας.

Τον κύριο στόχο όσων εκλέγονται αποτελεί η υλοποίηση του προγράμματος του M5S και, ειδικότερα, των προγραμματικών θέσεων περί άμεσης δημοκρατίας, όπως η υλοποίηση των δημοψηφισμάτων δίχως απαρτία, η υποχρέωση συζήτησης και υπερψήφισης στη Βουλή, μέσω φανερής ψηφοφορίας, των σχεδίων νόμου που προτείνει η κοινωνία των πολιτών και η εκλογή των βουλευτών με σταυρό προτίμησης.

Το παράδοξο του περιβαλλοντικού κεϋνσιανισμού

Για να μην πεθάνουμε κευνσιανοί…

του Τζιανλούκα Φερράρα*

Μίλησε πρώτος για «αποανάπτυξη» ο ρουμάνος οικονομολόγος Γκεοργκέσκου Ρόγκεν. Ο Αλεξ Λάνγκερ υιοθέτησε τον όρο «Οικολογική Μεταστροφή» ενώ άλλοι έθεσαν στην βάση της οικολογικής οπτικής την έννοια του «μέτρου», στον αντίποδα της υλιστικής μέθης της νεοφιλελεύθερης οικονομίας. Αρκετοί, όπως ο Μαουρίτσιο Παλλάντε, υποστηρίζουν ότι πρέπει να αμφισβητηθεί τώρα και ριζικά η έννοια της ανάπτυξης. Σε κάθε περίπτωση, όλοι συγκλίνουν στο ότι κάθε μοντέλο οικονομίας πρέπει να υιοθετείται με κριτήριο το οικολογικό αποτύπωμα διαφορετικά, εάν δεν είναι αναχρονιστικό, είναι τουλάχιστον επικίνδυνο.

Για την υπέρβαση της κρίσης μας προσφέρουν δύο «θεραπείες»: την νεοφιλελεύθερη και την κευνσιανή, που και οι δύο στοχεύουν στην ανάπτυξη και μόνο στην ανάπτυξη. Η πρώτη θεραπεία προσφέρεται από την ΕΕ και συνίσταται στην μείωση του χρέους μέσω της περικοπής των κοινωνικών δαπανών. Αν όμως μειωθεί το χρέος με αυτό τον τρόπο πως γίνεται να υποστηριχθεί μια ζήτηση ικανή να ανταποκριθεί σε μία ήδη υπερβολική προσφορά; Μάλλον πρόκειται για θεραπεία που προτείνεται συνειδητά από σχιζοφρενείς γιατρούς. Πως αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί η δήλωση της προέδρου του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρ, ότι πρέπει να επιταχύνουμε και να φρενάρουμε ταυτόχρονα; Και το μέλλον μας; Το μέλλον των παιδιών μας; Μπορεί να παραμένει στα χέρια μιας σχιζοφρενούς οικονομικής πολιτικής;

Μεταρρυθμισμός και Οικολογία

του Μάριο Τριφουότζι

Δεν θα είχε άδικο όποιος θα υποστήριζε ότι το οικολογικό ζήτημα, που αποτελεί κεντρικό θέμα από την δεκαετία του ’70, χρησιμοποιείται συχνά και καταχρηστικά για να «πρασινίσει» τις επαναστατικές προσδοκίες των αντικαπιταλιστών. Η μαξιμαλιστική προσέγγιση - της θυσίας του «καλού» στο όνομα του «εξαιρετικού» - πρέπει να αποφεύγεται σε αυτές τις περιπτώσεις για να μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος και για να μην χάσει ο διάλογος την αναγκαία του σοβαρότητα. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι προκύπτει απαραίτητη μία μεταρρυθμιστική προσέγγιση στο πρόβλημα, είναι αναγκαία μία σύντομη ανάλυση της σοβαρότητας των αλλαγών που θα προκαλέσει στο μέλλον μία παρόμοια πρόκληση.

Οι επιτυχίες του σοσιαλδημοκρατικού αιώνα, που περιέγραψε ο Ντάρεντορφ, με τους μεταρρυθμιστές σε πρώτο πλάνο στην προαγωγή της κοινωνικής προόδου μέσω της καπιταλιστικής οικονομικής ανάπτυξης, οφείλουν να ενταχθούν στο πλαίσιο μιας ιστορικής φάσης διακριτής από εκείνη της δυτικής ανάπτυξης που ακολούθησε αιώνες ουσιαστικής οικονομικής ισορροπίας από την οποία ο πολιτισμός δεν είχε κατορθώσει να χειραφετηθεί. Η ανάπτυξη που διέκρινε την νεωτερικότητα, εξηγεί ο γάλλος οικονομολόγος Ζαν Φουραστιέ, συνιστά την φάση της μετάβασης από την παραδοσιακή κοινωνία σε εκείνη της τεχνολογίας: η βιομηχανική επανάσταση αντέστρεψε την σχέση δύναμης μεταξύ ανθρώπου και φύσης υποτάσσοντας την τελευταία στους κύκλους της ανθρώπινης δραστηριότητας για πρώτη φορά στην ιστορία. Ετσι, πιστέψαμε σταθερά ότι η ανάπτυξη δεν αποτελούσε παρά φυσική συνθήκη έως ότου η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η κλιματική αλλαγή έδειξαν ότι και η οικονομία, όπως κάθε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα, ενεργεί στο πλαίσιο του πλανητικού οικοσυστήματος και, κατά συνέπεια, υπόκειται στους νόμους της φυσικής και της βιολογίας. Οι νόμοι της φυσικής και της βιολογίας μας προειδοποιούν ότι εκμεταλλευόμαστε τον πλανήτη περισσότερο από το 150% των βιοπαραγωγικών δυνατοτήτων του. Με λίγα λόγια, καταναλώνουμε τους φυσικούς πόρους που τροφοδοτούν την παγκόσμια οικονομία με ένα ρυθμό πολύ μεγαλύτερο από εκείνο με τον οποίο ανανεώνονται. Η υπέρβαση των φυσικών ορίων της ανάπτυξης, όπως τεκμηριώθηκαν το 1972 από την ομώνυμη έκθεση του Κλαμπ της Ρώμης, έχει δύο κατηγορίες καταστροφικών συνεπειών: υπερμεγενθύνει την φούσκα μιας μυωπικής ανάπτυξης, που στηρίζεται σε πόρους που δανείζονται από τις μελλοντικές γενιές και μολύνει το περιβάλλον υποθηκεύοντας την οικοσυστημική ισορροπία και τις βιολογικές βάσεις της υγείας μας όπως στην περίπτωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της δραματικής μείωσης της βιοποικιλότητας.

Απανάπτυξη: και τώρα τι;

Άντε κι τη μάθαμε και την Απανάπτυξη. Και βλέπουμε γύρω μας το “ξεφούσκωμα” να εφαρμόζεται στη βίαιη μορφή του, με τις γνωστές συνέπειες στη καθημερινότητα του καθ' ενός μας. Το επόμενο βήμα ποιο είναι; Πως παντρεύεται αυτή η καθημερινότητα με τις οραματικές Θεωρίες ενός Κινήματος, ειδικά όταν αυτό δεν έχει αναπτυχθεί παρά ελάχιστα κι αποσπασματικά;

Η εφαρμογή ενός Οικονομικού συστήματος απαιτεί Πολιτική Βούληση. Το τελευταίο “θαύμα” της πολυεπίπεδης Παγκόσμιας Κρίσης, η κρίση των Αγορών Χρέους, απέδειξε πως η μόνη Πολιτική Βούληση που υπάρχει, στρέφεται γύρω από την διαιώνιση ενός προβληματικού συστήματος. Οι Κυβερνήσεις, έχοντας μέλη τους, υπαλλήλους (πρώην ή/και επόμενους) του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος, λειτουργούν με γνώμονα την επιβίωση του καταρρέοντος οικοδομήματος τους. Έτσι, οδηγούν τις χώρες τους σε “εφαρμογές μνημονίων” ή “μέτρα λιτότητας” ή “επιλεκτικές χρεοκοπίες” ή όπως αλλιώς θέλετε, που φυσικά βαθαίνουν την Κρίση, πλήττοντας τους “πολλούς”. Η Παγκόσμια Επιβράδυνση συντελείται, και τα χρηματιστήρια (που προεξοφλούν αποτελέσματα), εσχάτως προεξόφλησαν παγκοσμίως, τα πρώτα ορατά αποτελέσματά της. Μένει να δούμε που είναι ο πάτος.

Κλοιός θανάτου για την Ελλάδα στο Αιγαίο

Η Τουρκική κυβέρνηση ανήγγειλε επίσημα την δημιουργία 23 πυρηνικών σταθμών της, που θα είναι στο βεληνεκές μια βόμβα για την Ελλάδα και γενικότερα για την Ανατολική Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή.

 Οι επιστήμονες έχουν μετρήσει ότι σε περίπτωση ατυχήματος σε έναν πυρηνικό σταθμό της Τουρκίας που θα βρίσκεται κοντά στα παράλια του Αιγαίου, θα χρειασθούν 24ωρες για να σκεπάσει το θανατηφόρο πυρηνικό νέφος τα νησιά του Αιγαίου και συνέχεια την Κεντρική και Ηπειρωτική Ελλάδα.
Κι ενώ η  Ελλάδα δεν  έχει διατυπώσει καμία διαμαρτυρία για το πυρηνικό αυτό πρόγραμμα της Τουρκίας κοντά στα ελληνικά παράλια, ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων κ. Ντ. Γιλντίζ, επιβεβαίωσε προ ημερών ότι η Τουρκία κατασκευάζει πυρηνικούς σταθμούς στις περιοχές Σινώπης της Μαύρης Θάλασσας, στο Ανούγιου απέναντι από την Κύπρο αλλά και στα παράλια που βλέπουν προς το Αιγαίο σε απόσταση λίγων μιλίων από τα ελληνικά νησιά.
Μάλιστα πριν από την επίσημη αναγγελία των πυρηνικών σταθμών ο Τούρκος πρωθυπουργός Τ. Ερντογάν, επεσήμανε ότι το χρέος της Τουρκίας προς το ΔΝΤ από 23,5 δις δολ το 2002, φέτος έπεσε στο 1,7 δις. Δολ και θα έχει αποπληρωθεί πλήρως μέχρι τον Απρίλιο του 2023.

Το τέλος της ενέργειας

του Γκουίντο νταλλα Κάζα 

«Το μοναδικό, νόμιμο, εισόδημα ενέργειας του πλανήτη μας αποτελεί η ηλιακή ακτινοβολία», έγραφε ο Κόνραντ Λόρεντς. «Ο οποιοσδήποτε τύπος οικονομικής ανάπτυξης που βασίζεται στην κατανάλωση περισσότερης ενέργειας από αυτή που παρέχει ο ήλιος σπρώχνει την παγκόσμια οικονομία σε ένα μονόδρομο χρέους που, στο τέλος, θα μας αφήσει βορά ενός αδίστακτου δανειστή…». Ο αδίστακτος δανειστής μας επισκέπτεται καθημερινά για να πάρει μαζί του, για πάντα, έμβια και είδη, οικοσυστήματα και χώρο, δάση και έλη, με λίγα λόγια την ίδια την ζωή σε όλη της την ποικιλότητα και την πολυπλοκότητα.

Όλη η ενέργεια, στην οποία είμαστε κυριολεκτικά βυθισμένοι, προέρχεται από τον ήλιο. Μας επισκέπτεται για να επιστρέψει στο διάστημα σε χαμηλότερη θερμοκρασία. Όλη η ενέργεια υπακούει σε κάποιο νόμο στατικής ροής δια μέσω των διαδικασιών των οικοσυστημάτων του πλανήτη ο οποίος, όμως, ήταν απτή πραγματικότητα τουλάχιστον μέχρι πριν ένα αιώνα.

Το ενεργειακό πρόβλημα 

Το σοβαρό πρόβλημα που μας αφορά δεν είναι η ενέργεια που ρέει μέσω του διαστήματος αλλά εκείνη που απαιτείται να παράξει και να χρησιμοποιήσει, σε ποσότητες διαρκώς μεγαλύτερες, ο δυτικοποιημένος άνθρωπος.

Λαϊκισμός

«Θα βαδίσουμε προς το λαό… Θα πραγματώσουμε τον οικονομικό πολιτισμό μας, μακριά από τις μονοπωλιακές παρεκτροπές του μπολσεβικισμού και τις ανεπάρκειες της φιλελεύθερης οικονομίας… αλλά θα τσακίσουμε και κάθε προσπάθεια διακοπής αυτής της άμεσης επαφής με τον λαό από συμφέροντα ατόμων ή ομάδων…», δήλωνε το 1931 ο Μουσολίνι εν μέσω παραληρηματικών ζητωκραυγών. 

Λαϊκισμός είναι η τάση ενός πολιτικού υποκείμενου να απευθύνεται κατευθείαν σε ένα αόριστο «λαό», τον οποίο θεωρεί φορέα θετικών αξιών, σε αντίθεση με μία αόριστη ελίτ - οι «πολιτικοί», οικονομικές ελίτ, οι «αριστερές», ή και οι «δεξιές» - που θεωρεί φορέα αρνητικών αξιών. Από την σκοπιά του λαϊκιστή, ο «λαός» εκπροσωπεί όποιον συμφωνεί με τις «ιδέες» του, όποιον τις επικροτεί και, φυσικά, όποιον δεν τις αμφισβητεί. Πέραν του «λαού» αυτοπροσδιορίζεται όποιος διαφωνεί με αυτές, όποιος τις αμφισβητεί ή και τις παραχαράσσει, κινούμενος σαφώς από υποτιθέμενες κακοήθεις προθέσεις.

Οι πιο επικίνδυνοι εχθροί της δημοκρατίας...

«Οι πιο επικίνδυνοι εχθροί της δημοκρατίας σήμερα δεν είναι οι ίδιοι που την απειλούσαν παλαιότερα, δεν είναι ο φασισμός ή ο κομμουνισμός, ούτε οι διάφορες ακραίες ή και τρομοκρατικές ομάδες, που μπορούν να την πληγώσουν αλλά όχι να την σκοτώσουν...
Οι νέοι, ενδόμυχοι, εχθροί της δημοκρατίας είναι παιδιά της ίδιας της δημοκρατίας, είναι η διαστροφή των ίδιων των αρχών της, είναι ο πολιτικός μεσιανισμός, ο υπερ-φιλελευθερισμός ή ο ξενοφοβικός λαικισμός… Είναι εχθροί που θεριώνουν κάτω από τον μανδύα της δημοκρατίας μέσω της ώθησης μιας δημοκρατικής αρχής στα όρια, στην υπερβολή και τελικά στην διαστροφή.
Σαν παιδιά της ίδιας της δημοκρατίας είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Συχνά δεν εντοπίζονται εύκολα σαν εχθροί. Θα πρέπει να συνειδητοποιηθεί γρήγορα ο κίνδυνος που αντιπροσωπεύουν και να επιχειρηθεί ο δραστικός περιορισμός τους…»

Από: Τζβέταν Τοντόροφ, «Les ennemis intimes de la démocratie», Editions Robert Laffont

Αντίδραση...

Σαν «αντίδραση» θεωρείται η πάγια αντίθεση σε κάθε μορφή νεωτερισμού – πολιτικού, κοινωνικού, ή και πολιτισμικού – προς όφελος της προσκόλλησης σε μια αξιακή «αυθεντία», σε παγιωμένες αξίες ή και παγιωμένους θεσμούς.

Ο όρος υιοθετείται για πρώτη φορά κατά την διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης με στόχο την περιγραφή των μοναρχικών υποστηρικτών του Παλαιού Καθεστώτος και της διατήρησης του φεουδαρχικού συστήματος και των προνομίων της αριστοκρατίας. Επανήλθε στο πολιτικό λεξιλόγιο αργότερα από τον Μαρξισμό, στην προσπάθεια υποτιμητικού χαρακτηρισμού όσων αντιστέκονταν στις επαναστατικές, «ανανεωτικές», δυνάμεις.

Σύμφωνα με την πολιτική έννοια του όρου, η «αντίδραση» θεωρεί την κοινωνικο-πολιτική δομή σαν υπαγορευμένη από την ιστορία και, επομένως, ανεπίδεκτη τροποποίησης. Παρόμοια, το πολιτικό σύστημα είναι ιστορικά δεδομένο, σαν προϊόν συσσώρευσης εμπειρίας και δεν επιδέχεται τροποποιήσεων και αλλαγών. 

Η «αντίδραση» είναι ουσιαστικά αντι-ατομική: οι συλλογικές δομές είναι αδιαμφισβήτητα σπουδαιότερες από την «προσωπικότητα» και αμετάβλητα πυραμιδικές με τον «ικανότερο» στην κορυφή. Βαθιά αντιδημοκρατική, η «αντίδραση» αναδεικνύει σαν πολιτικό πρωταγωνιστή την «μάζα»από την μία μεριά και μία ελιτίστικη ολιγαρχία από την άλλη.